Critical Apparatus for this Page
None
Names and Places on this Page
Unavailable for this Edition
1141 [1140]

K. Henry. 8. A Sermon in the Saxon tounge, agaynst Transubstantiation.

folc wearþ ahred fram þam færlicum deaþe . & fram Pharaoes þeowte ðurh þæs lambes offrūge . þe hæfde getacnunge Cristes ðrowunge . þurh þa we sind alysede fram ðam ecū deaþ . & ðæs reþan deofles anwealde . gif we rihtlice gelifaþ on ðone soþan alysend ealles middan eardes hælend Christ ; þt lamb wæs geoffrode on æfnunge . and ure hælend ðrowode on ðære sixtan ylde þissere worulde ; Seo yld is geteald to æfnunge þises ateorigelican middan eardes ; Hi mearcodan mid þæs lambes blode on heora gedyrum . & ouerslegum tau . þt is rode tacen . & wurdon swa gescilde fram þam engle . þe acwealde ðæra egiptiscra frumcennedan cild ; And we sceolon mearcian ure forewearde heafod . and urne lichaman mid Cristes rode tacne . þt we beon ahredde fram forwyrde . þonne we beoþ ge mearcode ægþer ge on forā heafde ge on heortan mid blode þære drihtenlicā ðrowunge ; þt Israhela folc æt þæs lambes flæsc on heora easter tide þa þa hi ahredde wurdon . & we þicgaþ nu gastlice cristes lichaman . and his blod drincaþ . þōne we mid soþū geleafā þt halige husel ði cgaþ ; Ðone timan hi heoldon him to easter tide seofan dagas mid micclum wurþmynte ðe hi ahredde wurdon wiþ Pharao . & of ðam earde ferdon . swa eac cristene men healdaþ Cristes ærist us to easter tide ðæs feofan dagar . forþan þe we sint ðurh his ðrowunge & ærist alysede . & we beoþ geclænsode ðurh þæs halgan husel ganges . swa Crist sylf cwæþ on his godspelle ; Soþ soþ ic eow secge . næbbe ge lif on eow . buton ge eten min flæsc . & drincon min blod ; Se ðe et min flæsc . & min blod drincþ , he wunaþ on me . and ic on him . and he hæfþ þt ece lif & ic hine arære on þam endenextan dæge ; Ic eom se liflica hlaf þe of heofonum astah . na swa swa eowere forþ fæderas æton ðone heofonlican hlaf on westene . & syþþan swulton ; Se ðe et þisne . hlaf . he leofaþ on ecnysse ; He halgod hlafær his þrowunge . and todælde his discipulum þus cweþende ; Etaþ þisne hlaf hit is min lichama . & doþ þis on mynum gemynde ; Eft he bletsode win on anum calice . & cwæþ ; Ðrincaþ ealle of ðisum . ðis is min blod þt þe biþ for manegum agoten on synna forgyfenysse ; Ða apostoli dydō swa swa Crist het . þt hi halgodon hlaf . & win to husle eft syþþan on his gemynde ; Eac swylce heora æfter gencgan . & ealle sacerdas be Cristes hæse halgiaþ hlaf & win to husle on his naman mid þære apostolican bletsunge ; Nu smedon gehwilce men oft . and git gelome smeaagaþ . hu se blaf ðe biþ of corne gegearcod . and ðurh fyres hætan abacē mage beon awend to Cristes lichaman . oððe þt win þebiþ of manegū berium awrungen . peorhe awend ðurh anigre bletsunge to drihtnes blod ; Nu secge we gehwilcum mannum þt sume þing sind gecwedene be Crist ðurh getacnunge . sume þurh gewissum þinge ; Soþ ðing is . and gewis þt Crist wæs of mædene acenned , & sylf willes ðrowode deaþ . & wæs bebyriged . & on þisum dæge of deaþ aras ; He is gecweden hlaf þurh getacnūge . & lambe . & leo . & gehuelles ; He is hlaf gehaten . forþan þe hi is ure lif & engla ; He is lamb gecweden for his unscæþþinisse ; Leo for þære strencþe . þe he ofer swiþde þone strangan deofol ; Ac swa þeah æfter soþū gecynde nis Crist naþor ne hlaf . ne lamb . ne leo ; Hwi is þonne þt halige husel gecweden Cristes lichama . oþþe his blod . gif hit nis soþlice þt þt hit gehaten is ; Soþlice se hlaf . & þt win ðe beoþ . ðurh sacerda mæssan gehalgode oþer ðing hi æt eowiaþ mēniscum andgitum wiþ utan . & oþer ðing hi clypiaþ wiþ innan gelafullum modū ; wiþ utan hi beoþ gesewene hlaf & win ægþer geon hire ge on spræcce . ac hi beoþ soþlice æfter þære halgūge Cristes lichama . & his blod ðurh gastlice gerynu ; Hæðen cild biþ gefullod . ac hit ne bræt na his hiw wiþ utan ðeah ðe hit beo wiþ innan awend ; Hit bið gebroht synfull ðurh adames forgægednysse to ðam fant fate ; Ac hit bið aþwogen fram eallum synnū wiþ innan ; þeah ðe hit wiþ utan his hiw ne awende ; Eac swylce þt halige fant wæter ðe is gehatē lifes wylspring . is gelic on hiwe oþrum wæterum . & is underþeod brosnunge . ac ðæs halgan gastes miht genealæcþ ðam brosnigendlicum wætere . þurh sacenda bletsunge . & hit mæg syþþan lichaman . and sawle aðwean fram eallum synnum þurh gastlice miht ; Efne nu we geseoþ twa ðing on þisum anum gesceafte ; Æfter soþum gecynde . þt wæter is brosniendlic wæte . & æfter gastlicre gerynu hæfþ halwende mihte ; Swa eac gif we sceawiaþ þt halige husel æfterlichamlicum andgyte . ðonne geseo we þt hit is gesceaft brosniendlic & awendlic ; Gif we gastlican mihte ðær on tocnawaþ ðonne undergite we þt ðær is lif on . & forgifþ undeadlicnysse . ðam ðe hit mid geleafan ðicgaþ ; Micel is betwux ðære ungesewenlican mihte ðæs halgan husles . & þam gesewenlican hiwe agenes gecyndes ; Hit is on gecynde brosneindlic hlaf . & brosniendlic win . & is æfter mihte Godcundes worder . soþlice Cristes lichama and his blod . na swa þeah lichamlice ac gastlice ; Micel is betwux ðam lichaman ðe Crist on ðrowode . & ðam lichaman ðe to husle biþ gehalgod ; Se lichama soþlice ðe Crist on ðrowode wæs geboren of Marian flæsc . mid blod & mid banū . mid felle & mid sinū . on mēniscū limū . mid gesceadwisre sawle gelifært & his gastlica lichama ðe we husel hataþ is of manegū cornū gegaderod . buton blode . & bane . limleas . & sawulleas . & nis forþi nan ðing þær on to understandenne lichamlice . ac is eal gastlice to understandene ; Swa hwæt swa on ðam husle is ðe us lifes edwist forgifþ . þt is of ðære gastlican mihte . and ungesewenlicre fremmincge ; Forþi is þt halige husel gehaten gerynu . forþan ðe oþer ðing is þæron gesewen . & oþer ðing undergiten ; þt þt ðær gesewen is hæfþ lichamlic hiw and þt þt we ðær on understandaþ hæfþ gastlice mihte ; Witodlice Cristes lichama ðe deaþ ðrowode . and of deaþe aras . ne swylt næfre heonon forþ . ac is ece & unþrowiendlic ; þt husel is hwilwēdlic . na ece ; Brosniendlic . & biþ sticc mælum todæled ; Betwux toþum tocowen . & into þam buce esend . ac hit bið ðæh hwæþere æfter gastlicre miht on ælcum dæle eall ; Manega underfoþ ðone halgan lichaman . and he biþ swa ðeah on ælcum dæle eall æfter gastlicre gerynu ; Þeah sume men gerceote læsse dæl ne bið swa

[Back to Top]
ðeah