The Hartlib Papers

    Viro verè eximio Domino Iohanni Duræo Salutem!

Qvòd inter tot horrisonos belli clangores, inter tot internecina sententiarum in Sacris divortia facta, qvod denique post tot tantosque proxenetarum eximiorum labores indefessos, in hac causa iam toties frustra susceptos, connubia Veritatis et Pacis inter Evangelicos, hodieque adhuc non tantùm meditaris seriò sed et conaris strenuè, Duræe [Greek: eirenikotate]: Næ tibi tantô conatu gravido prolixè gratulamur, suspirijs assiduis (modò Deus dederit) Filium hunc verè masculum parturienti obstetricantes. Sine ut qvod res est dicamus, neque enim diffiteri æqvum est, qvin ad instar alterius Parentis post-diluvianorum Adamictarum, cui ob spectacula tremenda illuviei vndiqvaque circumfusa olim in luctu et sordibus jacenti, ramusculum Olivæ de arbore discerptum, solatium summum attulisse sacra perhibet pagina: Ita Fratres Exulis de tot gentibus Evangelicis quâs (proh dolor) bella geri placuit nullos habitura triumphos, de tot et tantis partium dissidiis in negotio Religionis, de tam immani denique [Greek: eterodidaskalias kataklusmio] non è nubium cataractis, sed ex ore Draconis erumpenti, tantum non attonitos; Chartæ tuæ Irenicæ, tanqvam altera Noæ columba [Greek: apo mechanes] Coelitùs dilapsa, mirum in modum refecerunt.

        Esto, ultima nos tellus, ultimus orbis habeat: atqvi Coelum non animum - . Sedem mutavimus ut fidem retineremus immutatam. Sunt qvidem malè feriati homines, saltem in rebus nostris valdè hospites, qvi nobis ad Sacra illibata terrâ nondum semente donatâ anhelantibus, crimen schismatis ideoque impingunt. Causam cur Ecclesiæ eremicolæ solum vertêrunt sciscitari si cuipiam allubescat, sic paucis habeto: nimirùm, ut praxi nostrâ prisca fides [cultusque?] purus comites incederent individui, et casti maneant in Religione nepotes. Qvinimò non immemores moniti Augustini antiqvitùs concionem habentis ad Fratres (qvos appellat) [quote marks begin in left margin] in Eremo: Duæ (inqvit) sunt res, Conscientia et Fama: Conscientia necessaria est tibi, Fama proximo tuo. Qvi fidens conscientiæ suæ Famam negligit suam crudelis est: maximè in loco isto positus, de qvo docit Apostolus scribens ad Discipulam suum; Per omnia teipsum præbens exemplar bonorum operum. [quote marks end in left margin] Liceat nobis transmarinis, tum in Ministerio annuente gratiâ, qvamvis peccatorum primis, et Sanctorum omnium longè minimis, tum etiam in Eremo positis; ad Famam nostram in tam gravi causa sive liberandam, sive muniendam, Tribuum Trans-Iordanensium gravissimâ apologiâ aliqvantisper immutatâ, coram Dominis, Patribus, Fratribus, et qvocunque Lectore benevolo sanctè perorare: Fortis, Deus, Iehova, Deus Fortis, Deus Iehova ipse scit; et Israël ipse sciat, si (scientes, volentes) rebellione, sivi prævaricatione in Iehovam, sive schismate secessum à Patria fecerimus; nè servato nos hodierno die.

     Verum enimverò Oraculi istius meritò decantati, probè probèque memores {Veritatem et Pacem diligite.} Nec litamus Veritati Pace post habita, nec pacem perseqvimur cum iactura Veritatis; tunicam Ecclesia inconsutilem hoc illud labefactat, hoc autem dilacerat. A dextra Schismatis, tanqvam à Scylla; ab [Greek: ataksias] sinistra, tanqvam à charybdi; cavendum maximè Rejicimus Samaritanismum, teterrimam [Greek: eterodidaskalias] colluviem; Refugimus Donatismum [Greek: eukrasia] Evangelicæ nimis gravem Antigonistam, et Societatis Christianæ (ut et nos cum Tertulliano loqvamur) Devoratorium. Syncretismum Evangelij admiramur, amplexamur, exosculamur. Non placet Cassander dextram Fraternitatis etiam Pontificijs [catchword: licet]

     In confesso est nonnullos exstare Theologiæ apices, qvos tot Pacis obices, iam centum retrò ab hic annis, et qvod superest, deflevit pientissima Ecclesia. De qvibus præcipuæ fervent lites circa [Greek: [Groorismon?], Pantachasian] et [Greek: Eucharisian]. Hisce de Capitibus, heu myriades scriptorum polemicorum vsqveqvaque circumvolitantium, qvas vel mundus Christianus capere vix potest. Eheu bellum Sacramentale! heu tot eristica circa Evcharistiam. Ipsissimum vnionis Symbolum in [Greek: Melon eridos] commutantia. Qvis talia fando temperet à lachrymis? Veruntamen hisce non obstantibus, Coalitioni exoptatissimæ inter Evangelicos et Reformatos locum esse ita fidem facimus, rerum summam tantùm percurrendo.

      Qvippe qvod in Articulo primo; qvi superioris seculi Heroi faventiores sunt, totum conversionis opus in solidum Deo tribuentes, gratiam omninò gratuitam, arctè tenent accurateque defendunt. Vtpote apud qvos scholasticæ isto pestilenciæ {Deum teneri facienti qvod in se est} inimicissimos, aliqvalem naturæ [Greek: Epitedeioteta] gratiæ prædetermina<n>tis moraliter [motricem?] statuere, iure meritò purusputus audit Pelagiamismus. Ad Problema qvod attinet de Vbiqvitate humanæ naturæ ex vi Vnionis hypostaticæ, qvin atramento minùs temperato, chartæ nimis dentatæ prodierint negari sanè, non potest. Interim naturam humanum Personaliter omnipræsentim apud omnes [Greek: poluthrulleton] et Tralatitium est. Iuxta hanc normam pariter censendæ cæteræ Propositiones Personales huius commatis.

      Cænam Sacram qvod spectat denuò repudiant utriusque partis Theologi [Greek: Metosian?] et [Greek: artolatreian] De [Realia?]. (puta sacramentali) Præsentiâ Corporis et sangvinis Christo, inter utrisque convenit.

      Tot et talia dissidia tot fatemur cordolia, ad [Greek: apaideutos] Apostoli [Greek: [Kseteseis?][ minime ableganda: tanti a esse qvo minùs dextras daretur iungere dextris, et mutua audire & reddere Fraternitatis Ecclesiasticæ symbola, minimè iudicamus. Freti Canone illo [Greek: koinonias] sacrosanctæ Apostolico: Attamen in eo ad qvod pervenimus eâdem incedamus regulâ, et eodem animô simus affecti. Philippians.3. 16. etiàm in memoriam revocantes distinctionem vulgatissimam, receptissimamque, inter fundamentalia et non fundamentalia: item societatem fraternam, ob non-fundamentalia, cum Viris pacificis et cætera orthodoxis, non esse [intercedendam?].]]

        Thesin aliqvam tuenti, affingere utcunque renuenti, omnia confectaria qvæ ex præmissis juxta rectæ rationis aculteatam [Greek:akribeian] disferenti, conseqvi videantur, iniqvissimum ducimus. In qvo [ex?] utraque parte non leviter peccatum est: dum nostri [Greek: Eunobias] ergò, fratres utcunque invitissimos Evtychismi postulant: atque Illi vicissim nostros qvomodocunque repugnantes, in capite "Prædestinationis", criminis [Greek: Theomartias] reosperagunt. Dissertationes de conseqventiis dictis, dextrè, an secus ex premissis illatis, non est huius loci ad incudem revocare : imò penitûs [Greek: epechein] res ipsa flagitat.

     Necdum finitus Orestes: Porrò qvoad [Greek: politeian] & [Greek: adiaphora] in diversas abeunt sententias, qvos inter concordiam toties repetitam inire in votis est. At hujusmodi dissidia etsi tantula non [left margin, Greek: ] sint ut [Greek: philaletheis] de ijs silere debeant, nec tamen tanta sunt ut [Greek: philesuchois [altered & 2nd part underlined, left margin: esuchois] ] in præsenti molimine obesse valeant. Astipulante exemplo ipsius Servatoris [Greek: anantirreto], qvi Ecclesiâ Iudaicâ tunc temporis longè gravioribus corruptelis labefactatâ, Sacra celebrare non detrectavit. Qvi gratiâ, vorticordiâ Christo adunati sunt, recensentur membra Corporis mystici, qvicunque capiti agglutinati saltem [Greek: doksasikos] semet [Greek: politeia] Israëlis supposuerunt, renunciantur membra Corporis politici Vnioni autem innititur Communio. Adhæc; jura Societatis ejusce membris extra scandalum positis [catchword: negari]

     Atque hæc qvidem breviter de hoc argumento dicenda unsuimus, ut intelligant Domini et Fratres colendissimi, qvibus rationibus adducti in eandem cum illis sententiam comessimus. Communionis Sacrosanctæ Idæam è divina pagina petendam, non pro arbitrio nostro cudendam didicimus. Sunt nimirùm societatis sacræ Leges certæ, qvas ultra citraque Fraternitatis dextram vel exhibere, vel subtrahere penes nos non est. Hasce qvi satis assecutus fuerit, asseqvendo agnoverit, agnitas juxta vestigia premens; adeò cum peccatoribus communionem colens, ut eorum peccatis minimè communicet; adeò ut neque Veritati, neque fratribus, neque sibi ipsi defuerit: hunc Lumen e Columen Ecclesiæ meritò arbitramur.

     Velimus nolimus Fratres sumus, fratres [autem?] cùm simus, vt qvod sumus nimirùm fratres in Domino, nosmet tandem aliqvando agnoscamus; qvot et qvanta clamitant, flagitant, stimulant incitamenta recensere, dies dificeret. Infirmos in fide pro nullis habere, eqvidem gravior est infirmitas. Dulce nomen Fratris, talet scilicet esse in delicijs habendum, at tales cùm sint eos non agnoscere dolendum valdè. Veritati ita operam dare, ut doctrinæ tenaciùs inhærendo Societatis jam susque deque faciamus, est partes agere, non Veritati studere; et suscipere patrocinium sententiæ magis qvia nostra qvàm qvia vera.

      Unitatis præcellentiam, juxta causæ dignitatem æstimandam statuit sanior Philosophia. Tacemus Coalitionem aqvarum et Aridæ in eundem globum, præterimus pariter globi coelestis juxta ac terrestris compaginem in eandem mundi sphæram. Accedat cumulus miraculorum circa pacem animalium in arcam coëuntium, in eaque commorantium: ubi vel sævissima desæviêre, Noachum (haud secùs qvàm in eorum nomenclatura [Greek: protoplason]) Dominum suum recognoscere satagentia. Vbi stat Lupus inter Oves, nec magnos metuunt armenta Leones. Sunt sanè isthæc qvam maxima; si tamen ad Vnionem mysticam vel in unico, illoque infimo Christi membro coruscantem conferantur, qvantô distant intervallô humani sermonis penuriâ dici non potest. Age verò, perpaucorum fidelium Vnio si tanto sit, Protestantium omnium in fide coadunatio qvanti qvanti habenda est? Qvapropter siste gradum, hîc adesto animis, et rem altiûs perpendere ne graveris. Suspicies (nî fallimur) ipsissimam hanc Vnionem qva de agimus, [Greek: anupokritos], et sine fuco initam, Vnionis hypostaticæ et propaginem et imaginem: illique soli in terris (specie tenùs) tantummodò secundam, cui etiam in coelis supparem naturâ Angelicâ adhuc integrâ non reperies. Credimus eqvidem nec vana fides, syncretismum hunc lympidissimum esse speculum, ex ipsius Agni sangvine conflatum, qvô ipse Iesus tanta Pacis Princeps, luculenter affulgeat: qvo etiam permeando, mundum [Greek: kaloplro?] huic lucidissimo penitiùs defixum fulgore suo irradiat, et irradiando ei fidem ingenerat. Qvô nomine conjunctionem sempiternam totius generis humani, foederis primigenij vinculô sancitam, infinitis parasangis ab eo separatam asserere, non veremur. [Greek: Ina pantes en osi kathos su pater en emoi, kago en soi, ina ki autoi en emin en osin. ina o kosmos piseuse oti sume apeseilas] Ioan 17. 21.

      [Greek: To Dunaton] Pacis simulac constiterit, ejus [Greek: to anagkaio] perseqvendo, nobis multis esse non licet. Nihilominùs des veniam si ad hanc necessitatem in animis nostris (qvemadmodum dicitur) trabali clavô figendam, priusqvam Orationis provinciam [Greek: protrepliken] missam facimus, eam Coronidis locô Illustrium qvorundam Virorum elogiis admodùm Irenicis, in memoriam revocatis, venustare et stipare ad palatum faciat. Marpurgi profitebatur olim Lutherus, Nolle se hanc laudem adversæ parti concedere, ut Pacis et Concordiæ studiosiores qvàm ipse essent. Vnde celebris Concordia Marpurgensis exorta est. Calvinus verò lite jam plus satis effervescente, tantos ut motus componeret, et pectora demulceret, in hæc verba perorantem legimus. Sed hæc cupio Vobis (inqvit) in mentem venire, primùm qvantus Vir sit Lutherus, et qvantis dotibus excellens, qvantâ animi fortitudine et constantiâ, qvantâ dexteritate, qvantâ doctrinæ efficaciâ hactenus ad profligandum Antichristi regnum, et simul propagandam salutis doctrinam incubuerit. [catchword: Sæpe]

      Noluit Epiphanius ut Christiani gestarent [Greek: epitheton onoma] facessant Zvinglianorum, et Calvinianorum cognomenta, factionis potiùs qvàm fraternæ Vnionis insignia. Qvid nobis cum Luthero? Qvid nobis cum Calvino? Evangelici sumus, credimus Evangelio. Catalogum texit alicubi Bellarminus Regnorum benè multorum, qvæ ætate suâ secessum fecissent à Pontificatu: qvorum defatio à mysterio Iniqvitatis si Patres purpuratos solicitos habuit, eorum adunatio in Mysterio Pietatis, nonne terror ingens erit Romani nominis? Qvando verè sancta decem Regum liga se totam à partibus Agni sistet: Qvando humanis studiis et disidiis jam tandem sepositis id vnum agent, ut rei religionis promovendæ mutuas tradant operas. Qvando spiritu Apocalypticô afflati, bella Domini gerent [Greek: omothumadon] contra Meretricem: Qvando neque Angli, neque Belgæ, neque Sveci, neque Dani, sed toto qvanti qvanti cluent Christiani:

        - Si qvid habent Vatum præsagia veri,

        Aspera tum positis mitescent secula bellis    intestinis sc.

    Enimverò consilia miscere ad Syncretismum hunc vel ineundum vel conservandum non opis est nostræ, optimè Duræe. Non te latet Nos Exules esse, penitùs imò longè totâ divisos Europâ Britannos. Qva de causa minùs idonei reddimur ad pensum hoc peragendum. Nedum nos fugit tenuitas propria, vnde tantæ provinciæ impares nosmet promptè fatemur. Atqvi nec opus est; huiusmodi siqvidem officia tam ab Exteris tam à Nostris abundè suppeditata, gratulabundi accepimus, legimusque.

    Redeunt in memoriam, et redeunt qvidem non sine sanctiori sympathia, beatæ illæ animæ Melancht<h>onis, et Paræi [Greek: nun en agiois]. Hic inter Reformatos, ille inter Evangelicos, Vir consummatissimus. Qvorum alter Haganoòm iterfaciens, ita ingemuit: Viximus in Synodis, et jam moriemur in illis. Alter verò super Eristica Eucharistica meditabundus in hæc verba erupit: Defessus sum disputando. Nimirùm illis judicibus orandum potiùs qvàm disputandum; vivendum non litigandum. Forsitan et consilia Pacis, qvæ stimulante recenti irâ, hactenùs minùs grati fuêre; utriusque partis Theologi rixis diuturnioribus aliqvando fessi, et subacti, æqvis animis suscipere non molestè ferent: Mare pacificum aqvis Meribanis longô rerum usu edocti, anteferentes. Qvid dicimus Dominos ac Fratres Consilia Pacis benigniùs forsitan excepturos? Imò jamjam summos Viros utriusque Ordinis, eosque non exigui numeri, non modò suscepisse, sed est consilia iniisse, et operas auxiliatrices pro renata spopondisse, bone Deus! qvot Principum, Ecclesiarum, Academiarum dicta, scripta, facta, palam testantur? Qvibus est indiciis optima sperare eqvidem æqvum est. Potis est Deus qvos dedit [Greek: eirenodioklas], præstare [Greek: eirenopoios]. Sin minus, eximios istos conatus manet merus sua in Coelis, suus honos in Israële. Ausa piè Heroica! qvæ demerentur bonos omnes, qvæ mirantur omnes boni. Præconia sanè qvanta qvantilla, præsens ætas vt vt non sileat, cætera narrabunt Posteri, et Tagus et Ganges, forsan et Antipodes.

       Gratias ex animo agimus Patri Luminum, qvi Spartam hanc humanis multò altiora redolentem, menti Duræi indidit; tantosque animos ad pientissimam, ad Apostolicam hanc [Greek: pragmateian] provehendam insuper addidit. Qvam qvidem qvicunque effectam dederit (nobis [Greek: brabeutais]) eius celebritati nulla triumphalis statua conferenda, eius monumentis nec illius trophæa qvi redit exuvias indutus Achillis, eodem die nominanda sunt. Rei exitus qvomodocunque se habuerit, ast in magnis voluisse magnum est. Expetite pacem Hierosolymorum, tranqvilli sint amantes tui. [catchword: Gratias]

     Gratias agimus Deo pacis, qvi labores Servi sui pacifici non infeliciter exantlatos voluit. Mactè esto Vir eximie virtute tuâ, fretus vaticiniô concordiæ desideratissimæ [Greek: kairo idio] certò futuræ. Dynastiæ qvæ Romanæ Adulteræ morem[altered from marem] gesserunt, eam odiô habituræ sunt, exosam denudabunt, denudatam flammis vstulandam curabunt. Deus enim dedit in corda Regum, ut sententiam suam ratam habeant. Qvi capitis Bestiani novissimi metropolin, qvia fidei infensam in cineres vertent, eorum inter se, de fide consensum in dubium vocare, dedecet æqvos rerum æstimatores. Discordia Regum distinet Meretricem in solio, detinet mulierem in Deserto. Iis inter se digladiantibus,

   [Greek: Eken gethesai [Priamo? altered], Priamoiole paides]

            Alloi te troes mega ken kecharoiato thumo.

eorum verò Sacrosanctam Concordiam, tanqvam Romæ cladis præforibus astantis [Greek: prodromon]; Filij Sionis inclyti votis assiduis ardentissimisque spirant, sperant, suspirant jugiter.

    Gratias denique agimus Domino Duræo, cui Iosephi longè terrâ marique à Fratribus dissiti, meminisse cordi fuit. Qvi nos misellos in Cilicio, Cilicio [autem] vti confidimus Evangelico militantes, tam auspicatô nunciô invisere dignatus est. Qvi Novam Angliam, qvasi particulam aliqvam simbriæ vestimenti Aaronici, vngventô prædiviti delibutam, in Album Syncretismi longè celeberrimè adscribere non aspernatur. Qvi porrò literis ad Syncretismum hortatorijs, subinde nobis ansam præbuit; testimonium hoc qvale qvale perhibendi Communionis nostræ fraternæ cum universa cohorte Protestantium, fidem Iesu Christi profitentiam. Ingenuè enim fatemur tranqvilla tum cùm erant omnia nec signa minantia signis adhuc conspiciebantur, nobis qvippe qvibus Episcopis illâ tempestate rerum Dominis, publico ministerio defungi, nedum sacris frui, sine subscriptione et conformitate (uti loqvi solent) atque adeò humanarum adinventionum in divinis commixtione, non liceret. Satiùs visum est, vel in longinqvas et incultas ferrarum oras Cultûs purioris ergò concessisse, qvâm oneri hierarchico cum rerum omnium affluentia, Conscientia autem dispendiô succubuisse. At Patriam fugiendo nos Ecclesiarum Evangelicarum Communioni nuncium misisse, hoc verò est qvod fidenter et sanctè pernegamus. Certè ad nos qvod attinet (qvod tamen vel ungulâ veritatis pro ratione Religionis illi ad amussim adhibendæ semper salvâ, dictum volumus) qvoscunque apud Coetus per universum Evangelicorum chorum fundamentalia Doctrinæ et essentialia Ordinis vigeant, qvamvis in plersique controversæ Theologiæ apicibus, nobiscum juxta minùs sentiant; eos tamen ad vnum omnes pro fratribus agnoscimus, iisque cætera pacificis, et ordinatè incedentibus, [Greek: deksias koinonias] in Domino porrigere paratissimos nos esse, hisce palàm facimus.

     Deum Patrem Domini Iesu, cujus labiis vera sessitat svada, supplices veneramur, ut Principes, Theologos, omnes, qvicunque Christi de Nomine Christiani jure audiunt, Syncretismi tanti vivificô splendore irradiet, et flexanimâ energiâ in divinos sui amores rapiat. Tuâ autem qvod intersit mellitissime [Greek: eirenodiokla] votis [Greek: aulio to kurio tes eirenes] deesse nefas ducimus, ut Vitam, Viam, operamque tuàm ita sospitet, vnde molimini egregio tot suspiriis, laboribus, sudoribus, periculis, tantis denique impensis hucusque provecto, ipse colophonem addas. Sin minùs, et suum in terris [Greek: eirenodiokten], in coelis [Greek: makariten] priùs renunciare, summo rerum arbitro visum fuerit; ut alios excitet Duræos, qvi opus fæliciter inchoatum ad metam optatam usque perducant.

     Boston.   Septemb. 19.

               1659.

                                 [catchword: Fratres]

          Fratres in Christo tibi addictissimi, Ecclesiarum

           Ministri, et Verbi Dei Præcones, in Nova Anglia

               pro fide   Iesu militantes.

Iohannes Wilsonus                    Zech: Simmesius

 Ecclesiæ Bostoniensis Pastor       Ecclesiæ Carltonianæ Pastor

Iohannes Nortonus, ejusdem         Thomas Shephardus ejusdem

  Ecclesiæ Minister                  Ecclesiæ Minister

Iohannes Mago Ecclesiæ             Samuel Stone Ecclesia

 novæ in Bostonia Pastor             Hartfordiensis Minister

Richardus Matherus Ecclesiæ...     Ionathan Mitchellus Ecclesiæ

  Doriestriensis Minister            Cantabrigiensis Pastor

Iohannes Allinius Ecclesiæ         Iohannes Shermannus Ecclesiæ

  Dedhamiensis Pastor                Hydropolensis Pastor

Iohannes Eliotus Ecclesiæ          Edmundus Brown Ecclesiæ

   Roxburiensis Minister.             Sudburiensis Pastor.

Samuel Danforthus ejusdem          Edvardus Bulkleius Ecclesiæ

   Ecclesiæ Pastor                    Concordiensis Pastor

Guilielmus Tompsonus Ecclesiæ      Thomas Carterus Ecclesiæ

   Brantræensis Pastor               Woborniensis Pastor.

Henricus Flintius ejusdem          Samuel Haugh Ecclesiæ

    Ecclesia Minister                Readingensis Pastor

Thomas Thatcherus Ecclesiæ         Iohannes Fiscus Ecclesiæ

  Weymothiensis Pastor               Chelmsfordiensis Pastor

Petrus Hubberdus Ecclesiæ          Ratr. Smithæus Verbi

  Hinghamiensis Pastor                 Dei Minister

Iohannes Millerus Ecclesiæ         Guilielmus Walton Verbi

  Garianunensis Pastor                Dei Minister

Iohannes Wilsonus junior           Iohannes Reynerius Ecclesiæ

 Ecclesiæ Medfeldiensis Pastor.   Doroborniensis Minister.

Ezekiel Rogersius                  Psephismata &

 Ecclesiæ Rowlæensis Pastor        suffragia hanc

Samuel Philipsius ejusdem          Epistolam approbantia,

 Ecclesiæ Minister                 Præsidis et sociorum

Samuel Whiting Ecclesiæ            Collegij Harvardini

  Linnensis Pastor                 Carolus Chauncæus S.T.B.

Iohannes Higginsonus Ecclesiastes Præses Collegij Harvardini

  Salemitanus per tempore          Gershom Bulklæus    }

Thomas Cobbettus Ecclesiæ          Thomas Gravesius    } Socij

  Gippovicensis Pastor.            Zech. Simmesius jun.}

Guilielmus Hubbardus ejusdem       Zech. Brigdem       }

  Ecclesiæ Minister.

Franciscus Danus Ecclesiæ

  Andevorensis Minister.

Guilielmus Worcester Ecclesiæ

  Sarisburiensis Pastor.

Iohannes Wardus Ecclesiæ

  Haverilensis Minister

Timotheus Dalton Ecclesiæ

  Hamptoniensis Pastor

Marigena Cottonus ejusdem

  Ecclesiæ Pastor

Iosephus Emersonus Ecclesiæ

  Eboracensis Pastor.

Michael Wigglesworthius

  Ecclesiæ Maldonensis Pastor.

Reverend and dearest Sir,

     This very asternoone not yet 2 houres since September 19. wee received yours dated from Iames-house march 1. whereby wee are not comforted with your remembrance & love alone, but allso with the hope of your life strength & continued purpose to persevere in that great service of [another hand: being an] & instrumentall publick [word deleted] <another hand: peace>maker which wee cannot but mention as a matter of much ioy & thanksgiving; with your letter allso wee have received a packet of prints inclosed, which (as at this instant wee are circumstanced) wee cannot peruse without hazard of loosing the opportunitie of [another hand: sending] by this stipp or prejudice of some other [another hand: Duty] incumbent not admitting of delay. Bee pleased therefore, deare Sir, to accept of the acknowledgment of our debt in generall vntill a second opportunitie may enable [another hand: us] to send you one <another hand: our> acknowledgment with the enumeration of the particulars received from your selfe.

     Sir you shall (wee hope) receive herewith a Latine letter (such as it is) with the lands of the Elders of these parts subscribed their owne hands are to the Avtograph (two except, Mr Thompson & Mr Miller, of whome though absent wee persumed, not without cause) the attesting of which is the reason of our two hands subscribing this poore paper. The Autograph it selfe is not sil to bee seene being foule, slurred & [another hand: rent.] In that it shall <another hand: hath> beene to & [another hand: fro] for the obtaining of hands in respect of the subscribers some of them so farre distanced in their dwellings; let it suffice their names all faithfully trans-scribed out of the original.

     Our hope was that the same letter might have beene subscribed from all the Elders in New England, in order whervnto wee. sent vnto Mr Davenport of New Haven to drawe up a Letter, but he not accepting thereof, that service fell amongst the elders of these parts. Mr Davenport himselfe disiring in his answere returned to have it so, in respect the greatest number were here-abouts. Which when it was done, wee vnderstood from Mr Davenport that hee judged it rather eligible that two letters should bee sent vnto yourselfe; one from those parts, a second from these as beeing the surest course to pervent delay, which else seemed to [another hand: threaten] our difficult procuring a generall subscription to the same paper seasonably (not in respect of diversitie in apprehension) but in regard of the habitations of the subscribers, vnto which proposal of his the elders of these parts readily consented, & this in the reason of two letters.

     Now the Prince of Peace preserve your life & strength, & make your service acceptable vnto the Saints, our desires & [another hand: heartinesse herein], you will, wee hope, in some measure vnderstand by one letter to which in that respect wee at present referre[altered] you.

     Sir the hope you give vs to heare further from you, is an encouragement to vs, & with much ioy shall wee receive intelligence from you, especially of [another hand: Gods] further Blessing vpon your labours therein, our prayers wee owe vnto <your> pious labour. [another hand: Continue to pray for and love in Christ Iesus.]

Boston Septemb.19.              Reverend Sir Yours to love and serve

             1659.                            Iohn Wilson

                                               Iohn Norton.

Wee shall the next opportunitie acqvaint the Elders with your Letter, love &c. assure your selfe they will not blame vs for sending vnto you their most affectionate salutations & thanckfull acknowledgments before hand.

-------------------------------------------------------------------

     For the Reverend & much honoured Mr Iohn Durie, Minister of the

          Gospel at his Lodging in Iames-Howse, or elsewhere.